Rouw is een reactie die iemand heeft op het verlies van een betekenisvolle relatie met iets of iemand.
Dit kan gaan om verschillende soorten relaties en verliesgebieden. Je kunt denken aan verlies van lichamelijke of psychische gezondheid, aan verlies van werk, van land, van huis, van identiteit, van toekomst. We kunnen iemand verliezen door een scheiding en ook door een overlijden. Er zijn daarbinnen veel soorten verlies: van kinderen, ouders, partners, broers/zussen ten gevolge van een ziekte, zelfdoding, moord, ongeval… Door verlies wordt je uitgedaagd om een antwoord te geven, om het onder woorden te brengen, er over te praten, om te voelen en betekenis te geven, om stil te staan en te bewegen, om kwetsbaar te zijn en krachtig, om te doen en te zijn.
Verlies en rouw horen bij het leven. Toch lijkt er vaak in onze cultuur een soort collectieve afweer te zijn, ten opzichte van alles wat met verlies en rouw te maken heeft. Rouwenden worden vaak getroost met clichés en dooddoeners. Heel wat rouw blijft onopgemerkt en niet erkend. Vaak ook raakt het proces verstoord en gecompliceerd. Dit brengt schade op het vlak van onze lichamelijke en geestelijke gezondheid. Denk alleen al aan de toename van lichamelijke en psychische klachten, toename van zelfdoding en depressie als gevolg van rouw.
Over het algemeen kent iedereen in de levensloop verschillende rouwprocessen en deze verlopen ongecompliceerd en volgen hun eigen traject. Toch kunnen in sommige situaties complicaties ontstaan door ingrijpende of traumatische verlieservaringen, door een eerdere onveilige hechting met zichzelf of de ander. Belemmering vindt plaats door een niet begrijpende omgeving, door eigen negatieve overtuigingen over zichzelf en de wereld, door complexe emoties als schuld, schaamte, boosheid, door het voortdurende pijnlijke ondraaglijke gemis en verlangen naar die ene. Soms wordt het zo belemmerd dat iemand niet meer in staat is om het leven verder of opnieuw vorm te geven na een verlies. Iemand kan niet goed meer functioneren, door het niet kunnen erkennen van de realiteit van het verlies. Wat volgt is het dreigen zich te verliezen in de pijn of geen betekenis kunnen vinden etc.