Burn-out, stress of werk gerelateerde problemen?
Steeds meer mensen herkennen burn out verschijnselen of voelen zich opgebrand. Hoge verwachtingen veroorzaken stress. Hoe werkt dit in je lichaam?
Al in de oertijd heeft ‘de mens’ geleerd om effectief te reageren op gevaar en spanning. Wanneer wij ons uitgedaagd voelen of bedreigd, dan worden er vanuit onze hersenen signalen afgegeven die stresshormonen aanmaken (adrenaline, noradrenaline, cortisol en endorfine). De zintuigen worden hierdoor scherper. De bloeddruk wordt hoger, hartslag en ademhaling worden sneller. Hierdoor kunnen de hersenen en spieren beter functioneren. De bloedsuikerspiegel stijgt om extra energie te leveren. Primaire gevoelens als honger, pijn en behoefte aan seks verdwijnen naar de achtergrond. Hierdoor worden wij alert en energiek en kunnen wij ons volledig richten op de veroorzaker van de stressreactie. We bleven leven en weerden ons tegen gevaar.
Dit systeem maakt het nog steeds voor ons nu mogelijk om risico’s te nemen. Wij kunnen als het ware boven ons zelf uitstijgen. De voordelen van dit stresssysteem zijn onder meer:
- Gerichte concentratie
- Wakker en energiek
- Creatief
- Inventief
- Enthousiast
- Controlebeheersing
- Uithoudingsvermogen
Het stresssysteem heeft ook een aantal beperkingen. Omdat het zulke heftige lichamelijke reacties oproept, kan het niet steeds aan blijven staan, want dan gaan er schadelijke ontregelingen optreden. Als het gevaar is geweken of de spanning is afgebouwd, dan geven onze hersenen signalen af zodat de hormonen langzaam dalen tot hun normale waarden en keert de rust weer. Het lichaam kan dan weer herstellen.
Vanuit een gezonde situatie wordt het dit systeem van inspanning en rust op een natuurlijke manier geregeld. In een gezonde situatie is er in het lichaam balans tussen inspanning en ontspanning. Er is als het ware balans tussen gasgeven en remmen.
Wanneer is stress ongezond?
Als het stresssysteem te lang en te vaak aanstaat, waardoor het lichaam niet rustig wordt, spreken wij van ongezonde stress. Ongezonde stress kan je merken aan:
- Slechte concentratie
- Vaak moe en futloos
- Niet creatief kunnen denken
- Somber, negatief
- Lichamelijk zwak
- Niet kunnen ontspannen
- Een machteloos gevoel
Elke reactie van onze geest en lichaam, in welke vorm dan ook, is een stressreactie. Dit hoeft helemaal niet ongezond te zijn. Voor ieder persoon is het bovendien verschillend wanneer stress ongezond wordt. Stressgevoeligheid is heel persoonlijk en is afhankelijk van verschillende factoren. Denk hierbij aan erfelijke factoren, eerdere (traumatische!) ervaringen, sociale en familiaire omstandigheden en de ernst van de problemen. De oorzaken van stress zijn ook verschillend. Ziekte en lichamelijke problemen kunnen stressfactoren zijn. Ook verlies van een dierbare of problemen op het werk of in het gezin. Allemaal oorzaken die stress veroorzaken en deze oorzaken kunnen groot of klein zijn. Chronische stress kan ontstaan bij een stressfactor waarbij niet direct een oplossing gevonden kan worden. Bij het aankunnen van stress, is een gevoel van controle hebben heel belangrijk. Zelf de regie hebben en zelf de baas over de situatie zijn.
Om zelf het onderscheid te kunnen maken tussen gezonde (alerte) stress en ongezonde (ondermijnende) stress, is het belangrijk dat je dit onderscheid herkent en erkent. Omdat deze grens persoonlijk is, is het zaak dat je zelf deze scheidslijn in de gaten kunt houden. De scheidslijn wordt overschreden wanneer een normale bezorgdheid en waakzaamheid (de zaak goed in de gaten houden), overgaat in onzekerheid, prikkelbaarheid, vermoeidheid en andere psychische en fysieke klachten. Dan moet je gaan remmen om terug te keren naar de goede kant. Het is daarbij heel belangrijk dat je zelf de eerste signalen leert herkennen, leert remmen en bijsturen.
Fasen in de ontwikkeling van burn-out
- Bijna onstopbare behoefte om jezelf te bewijzen.
- Steeds harder werken: niet meer in staat zijn om de knop even uit te zetten.
- Jezelf verwaarlozen: onregelmatig slapen, slecht eten en te weinig aandacht besteden aan je sociale omgeving.
- Conflicten vermijden: problemen worden genegeerd en je voelt je bedreigd, paniekerig en opgejaagd.
- Een her-evaluatie van waarden: je verandert je prioriteiten, vrienden en familie verdwijnen naar de achtergrond, hobby’s zijn niet meer belangrijk, je focust alleen nog op werk.
- Ontkenning van problemen. Je gaat allerlei problemen zien als het gevolg van je werk in plaats van andere dingen in je leven.
- Ontwenningsverschijnselen: je hebt (bijna) geen sociaal leven meer, je voelt wel de behoefte om van je stress af te komen. Soms lukt ontspannen alleen nog met behulp van drank en/of drugs.
- Vreemde veranderingen in gedrag: je veranderde gedrag begint duidelijk te worden voor de buitenwereld; vrienden en familie maken zich zorgen.
CRISISFASE: - Depersonalisatie: je ziet jezelf en anderen niet langer als waardevol, en hebt geen idee meer van je eigen behoeften.
- Innerlijke leegheid: je voelt je leeg van binnen. Soms met de neiging om dit te bestrijden met afleidingen zoals voedsel, seks, alcohol of drugs.
- Depressie: je voelt je verloren en onzeker, uitgeput, de toekomst ziet er donker uit.
- Burn-out: je stort volledig in, fysiek en/of mentaal. Het is nu tijd voor volledige medische aandacht.
Dit lijkt makkelijk. Het is ook niet onmogelijk. Dingen die helpen bij het remmen en bijsturen zijn: positief denken, oplossingsgericht denken, bewust ontspannen, gezond bewegen, gezonde slaap, gezond en regelmatig eten, dingen doen die jou ontspanning geven.
Daarnaast is het zaak om de oorzaken van chronische stress weg te nemen. Dit betekent dat je de rust moet kunnen opbrengen om zaken op een rijtje te zetten. Wat zijn de oorzaken en wat kan ik eraan doen om deze te veranderen. Hoe ga ik anders om met mijn energiebalans? Hoe vind ik een nieuwe balans tussen inspanning en ontspanning?
Bij stress en burn-out heb jij de kans om op verschillende gebieden te herstellen: geestelijk, lichamelijk en gedragsmatig. Want dat is waar het bij stress en burn-out allemaal om draait: herstel. Lichaam, geest en gedrag zijn uit balans. Lichaam, geest en gedrag zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Je gaat bij het herstel ook leren om jouw eigen grenzen te (her)kennen. Daarom is een burn-outtraject maatwerk en persoonlijk. Het doel van het traject is dat jij zelf de regie over jouw leven weer terugpakt en jouw leven inricht zoals jij je daarbij goed en gezond kunt voelen.
Wat kan hypnotherapie voor je doen bij burn-out en stress?
Voor stress en burn-out klachten, ook preventief, biedt een passend begeleidingstraject uitkomst. Door de intreding van de Wet Verbetering Poortwachter, mag je nu ook zelf jouw begeleiding en re-integratie regelen. Doel is om mensen met stress- en burn-outklachten te begeleiden naar herstel van de fysieke en mentale gezondheid. Aanleren wat de begrippen stress en burn-out inhouden en hulp om mentale veerkracht leren te versterken. Op deze manier een duurzame verandering in leefstijl en ‘mindset’ te creëren.
Geen wachtlijsten
Omdat we geen wachtlijsten hebben voor een intake of behandeling kan uw werkgever voorkeur geven aan deze snelle en deskundige hulp boven de reguliere hulp (GGZ) waarbij stepped care gebruikelijk is (eerst een preventie traject of groeps therapie), en lange wachttijden gelden (vaak maanden).
Vragen of direct een afspraak maken?